Renina jest enzymem proteolitycznym katalizującym przemianę angiotensynogenu do angiotensyny. Uwalniana jest przez komórki okołokłębuszkowe nerek, rano bezpośrednio po wstaniu. Stanowi jeden z elementów układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA), który odpowiada za regulację ciśnienia krwi oraz gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Układ ten opiera się na mechanizmie sprzężenia zwrotnego.
Aktywność reninowa osocza (PRA, plasma renin activity) w głównej mierze zależy od ciśnienia krwi, stężenia sodu i potasu oraz przepływu krwi przez nerki. W sytuacji spadku ciśnienia tętniczego uruchomiony zostaje mechanizm sprzężenia zwrotnego układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA), dzięki któremu renina jest uwalniana do krwi w większych ilościach. Renina zapoczątkowuje sekwencję zmian w wyniku których dochodzi do obkurczenia naczyń krwionośnych, zwiększenia produkcji adrenaliny oraz zwiększenia wydzielania aldosteronu. Efektem działania tego mechanizmu jest wzrost ciśnienia systemowego oraz zapewnienie właściwego przepływu krwi przez nerki.
Oznaczanie aktywności reninowej osocza znalazło zastosowanie w diagnostyce nadciśnienia tętniczego oraz ustaleniu rodzaju leczenia, jakie prawdopodobnie może być skuteczne u pacjentów z bardzo wysokim ciśnieniem. W celu otrzymania obrazu w pełni odzwierciedlającego pracę układu RAA rekomenduje się by wraz z badaniem aktywności reninowej osocza, badać stężenie aldosteronu we krwi. Liczne badania naukowe wykazały, że układ RAA jest jednym z kluczowych elementów w powstawaniu nadciśnienia tętniczego, zarówno poprzez bezpośredni wpływ angiotensyny II na układ sercowo-naczyniowy, jak też poprzez działanie aldosteronu na gospodarkę wodno-elektrolitową, ale także pobudzanie włóknienia serca i naczyń oraz działanie prozapalne.
Najwyższe osoczowe stężenia reniny będą stwierdzane w stanach odwodnienia, hiponatremii (np. w chorobie Addisona), wstrząsu krwotocznego czy septycznego. Najniższe natomiast wartości PRA występują w przypadku hiperwolemii wywołanej nadmiarem sodu.
Należy pamiętać, że wartość aktywności reninowej osocza ulega zmianie w ciągu życia – jest najniższa po urodzeniu, a następnie stopniowo wzrasta do okresu dojrzałości wraz ze wzrostem ciśnienia tętniczego. Około 40. roku życia stężenie reniny ponownie osiąga najniższe wartości, jakie obserwuje się w populacji osób dorosłych z prawidłowym ciśnieniem. Interpretacji wyniku należy koniecznie dokonywać w kontekście ciśnienia tętniczego pacjenta.
Na wynik badania aktywności reninowej osocza mogą wpływać: zawartość soli w diecie, niesteroidowe leki przeciwzapalne (takie jak ibuprofen), diuretyki (leki moczopędne), betablokery, steroidy, inhibitory enzymu konwertującego (ACE) i doustne leki antykoncepcyjne.
Przygotowanie do badania: Pacjent musi być na czczo. Na badanie powinno się zgłosić między godziną 7:00 a 9:00 ze względu na rytm dobowy wydzielania hormonu. Pacjent musi unikać intensywnego wysiłku i silnego stresu przed badaniem. Na poziom aktywności reninowej osocza wpływa również pozycja ciała (stojąca, leżąca) utrzymywana niezmiennie przez kilka godzin. Wartości referencyjne są uzależnione od pozycji ciała (pionowa czy leżąca) w jakiej przebywał pacjent na 2-4 godziny przed pobraniem krwi.
W siedzibie laboratorium możliwe jest jedynie zbadanie aktywności reninowej osocza po pionizacji – pacjent na pobranie zgłasza się między godziną 7:00 a 9:00. Przed pobraniem krwi należy spędzić 2-4 godziny w pozycji pionowej (siedzenie, stanie chodzenie).
W przypadku gdy pacjent chce oznaczyć aktywność reninową osocza w pozycji leżącej (po całonocnym spoczynku) istnieje możliwość pobrania krwi w domu pacjenta. W celu umówienia wizyty domowej należy zadzwonić pod numer: 48 365 49 33. Zamawianie wizyt musi odbywać się co najmniej na dzień przed planowanym pobraniem.
Na wynik badania wpływ mają: podaż soli w diecie, niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, leki moczopędne (diuretyki), beta-blokery, steroidy i doustne środki antykoncepcyjne. Na dwa tygodnie przed badaniem należy odstawić leki,
jak: inhibitory konwertazy angiotensyny, beta blokery, spironolakton. Przed wykonaniem oznaczenia zaleca się uzgodnienie z lekarzem prowadzącym ewentualnej potrzeby zmiany podaży soli w diecie, stosowanych leków, a także zmian dotyczących aktywności fizycznej. Podczas rejestracji na badanie należy poinformować o stosowanych lekach i preparatach farmaceutycznych.
Czas oczekiwania na wynik: 20 dni roboczych
« Wróć do listy terminów
