Cholesterol jest składnikiem budulcowym błon komórkowych wszystkich tkanek i narządów organizmu. Stanowi prekursor hormonów o budowie sterydowej (takich jak: kortyzol, aldosteron, progesteron, estrogeny i testosteron) i witaminy D3 koniecznych dla prawidłowego wzrostu, rozwoju i reprodukcji. Uczestniczy w produkcji kwasów żółciowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych z pożywienia. Jako składnik błon komórkowych wywiera istotny wpływ na proces przewodzenia impulsów nerwowych i funkcjonowanie synaps. Najnowsze doniesienia naukowe wskazują, że odgrywa on również znaczącą rolę w działaniu sytemu odpornościowego organizmu.
Na cholesterol całkowity składają się następujące frakcje:
- lipoproteina niskiej gęstości-LDL (low-density lipoprotein)
- lipoproteina wysokiej gęstości-HDL (high-density lipoprotein)
- lipoproteina bardzo małej gęstości-VLDL (very low density lipoprotein)
- lipoproteina o pośredniej gęstości-IDL (intermediate density lipoprotein)
Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania ustroju. Jest dostarczany wraz z pożywieniem, a także jest syntetyzowany de novo głównie w wątrobie i w mniejszych ilościach w jelitach i skórze. Metabolizowany jest w wątrobie. W związku z tym stężenie cholesterolu w surowicy jest wypadkową metabolizmu lipoprotein, syntezy tkankowej oraz zawartości w spożywanych produktach. Cholesterol we krwi transportowany jest w postaci lipoprotein, przy czym jego największa pula krąży w postaci cząstek LDL.
Badanie poziomu cholesterolu całkowitego jest wykorzystywane jako wstępna ocena ryzyka rozwoju miażdżycy, udaru mózgu i chorób sercowo-naczyniowych, takich jak choroba wieńcowa czy zawał mięśnia sercowego.
Podwyższone wartości stężenia cholesterolu całkowitego są charakterystyczne dla hiperlipoproteinemii (dyslipidemii), które przebiegają ze zmianami w składzie ilościowym poszczególnych frakcji lipoprtein (klasyfikacja Fredricksona). Dyslipidemie można podzielić na pierwotne (rodzinne-uwarunkowane genetycznie) i wtórne, stwierdzane w przebiegu wielu chorób (cukrzyca, choroby nerek, niedoczynność) oraz nieprawidłowego trybu życia-małej aktywności fizycznej i niewłaściwej diety).
Przygotowanie do badania: Pacjent musi być na czczo. Na badanie należy się zgłosić między 7:00 a 10:00 rano
Zmniejszone stężenie cholesterolu całkowitego (hipolipidemia) może być spowodowane: przyjmowaniem leków zmniejszających stężenie cholesterolu (np. statyny), zaburzeniami odżywiania, stosowaniem diety wegańskiej, intensywną aktywnością fizyczną, upośledzonym wchłanianiem jelitowym. Hipolipidemia obserwowana jest również u pacjentów z nadczynnością tarczycy oraz w przebiegu chorób wątroby czy przewlekłych stanach zapalnych. Ponadto stężenie cholesterolu całkowitego może ulec przejściowemu obniżeniu podczas trwania ostrej choroby, bezpośrednio po zawale mięśnia sercowego, w wyniku urazu czy po zabiegach chirurgicznych. W związku z tym rekomenduje się wykonanie tego badania po upływie minimum 6 tygodni od zaistniałej sytuacji.
Wartość tego parametru fizjologicznie wzrasta podczas ciąży, dlatego też zaleca się wykonanie tego oznaczenia po upływie minimum 6 tygodni od porodu.
Leki takie jak sterydy anaboliczne, epinefryna, beta-blokery, diuretyki tiazydowe, doustne środki antykoncepcyjne i witamina D mogą wpływać na stężenie cholesterolu całkowitego, powodując wzrost jego poziomu.
Czas oczekiwania na wynik: 1 dzień roboczy
« Wróć do listy terminów