Ludzki wirus cytomegalii należy do grupy wirusów z rodziny Herpes. Stanowi wiodącą przyczynę wirusowych zakażeń wrodzonych w USA i w Europie.
Wirus CMV przenosi się z osoby na osobę wskutek bliskiego kontaktu z płynami ustrojowymi zawierającymi cząstki wirusa, kontaktów seksualnych, karmienia piersią, a także za pośrednictwem krwi i produktów krwiopochodnych oraz przeszczepianych narządów.
Wirus cytomegalii zakaża i niszczy wiele różnych rodzajów komórek organizmu, m.in.: komórki ślinianek, nerek, trzustki, nadnerczy, płuc, wątroby, oka, ucha, łożyska, przewodu pokarmowego, serca, jajników, skóry, naczyń krwionośnych oraz komórki różnych struktur układu nerwowego.
Pierwotnej infekcji CMV mogą towarzyszyć ogólne objawy grypopodobne, lecz bardzo często infekcja może przebiegać bezobjawowo. Po wystąpieniu pierwotnej infekcji wirus jest wydzielany w różnych wydzielinach organizmu, w szczególności moczu i ślinie. Wydzielanie wirusa CMV może być stałe lub czasowe, na ogół trwające kilka tygodni u osób dorosłych, lecz często przeciągające się na wiele miesięcy i lat u dzieci. Po okresie wydzielania, wirus przechodzi do fazy utajenia. Reaktywacja utajonego wirusa CMV może nastąpić kilka razy w trakcie życia osoby, bez istotnych konsekwencji.
Infekcja pierwotna
Infekcja pierwotna dotyczy osób seronegatywnych, czyli osób nieeksponowanych na antygeny CMV. Zakażenie pierwotne można wykazać poprzez uchwycenie serokonwersji, czyli stwierdzenia przeciwciał anty-CMV w klasie IgM i IgG u pacjentów, którzy nigdy tych przeciwciał nie posiadali. Jeżeli nie uchwycono seroknwersji, na infekcję pierwotną wskazuje obecność przeciwciał anty-CMV w klasie IgM oraz przeciwciał o niskiej awidności w klasie IgG.
Postać utajona
W wyniku infekcji pierwotnej wirus CMV przechodzi w organizmie gospodarza w postać utajoną, tzw. latentną. Pod wpływem immunosupresji lub innych bodźców wirus ulega reaktywacji i wywołuje aktywne zakażenie.
Infekcja wtórna
Wtórna infekcja CMV ma miejsce u osoby seropozytywnej, która już wcześniej została zakażona wirusem. Polega ona na reaktywacji zakażenia utajonego lub na nadkażeniu innym szczepem wirusa. Zakażenie wtórne charakteryzuje się obecnością u pacjentów przeciwciał anty-CMV w klasie IgG o wysokiej awidności.
Ponieważ większość infekcji wirusem CMV przebiega bez objawów lub z objawami, które nie są swoiste dla wirusa CMV, jedynym sposobem diagnozowania ostrej infekcji są techniki laboratoryjne. Badanie przeciwciał dla CMV wykonuje się u kobiet chcących zajść w ciążę, przed wykonaniem przeszczepów oraz u pacjentów z HIV/AIDS w celu wykrycia u nich przebytych zakażeń CMV. Może być ono również zlecone równolegle z badaniami w kierunku grypy i zakażenia wirusem Epstein-Barra jeżeli występują takie objawy jak: zmęczenie, osłabienie, powiększenie węzłów chłonnych, ból gardła, bóle głowy, bóle mięsni i gorączka. Badania w kierunku infekcji CMV mogą być także wykonywane u noworodków z żółtaczką, niedokrwistością, powiększeniem śledziony i/lub wątroby oraz małą głową lub u niemowląt z problemami ze słuchem, wzrokiem, z zapaleniem płuc, padaczką i/lub opóźnieniem w rozwoju umysłowym.
Przeciwciała w klasie IgM
Swoiste przeciwciała anty-CMV w klasie IgM są znacznikiem aktywnego lub świeżego (niedawno nabytego) zakażenia wirusem cytomegalii. Przeciwciała IgM są produkowane w czasie ostrej i późnej fazy pierwotnego zakażenia wirusem cytomegalii i mogą utrzymywać się przez kilka miesięcy, a nawet lat. Stwierdzenie samych przeciwciał anty-CMV IgM nie pozwala na potwierdzenie świeżego zakażenia bez wzięcia pod uwagę serologicznej historii pacjenta, ponieważ powszechnym zjawiskiem jest przetrwała obecność przeciwciał przeciwko cytomegalowirusowi w klasie IgM. Dodatni wynik badania powinien być traktowany jako wstęp do dalszej diagnostyki.
[accordion autoclose=”true” openfirst=”false” openall=”false” clicktoclose=”true”][accordion-item title=”CMV u kobiet ciężarnych” ]
Podczas ciąży do zakażenia dochodzi drogą krwi, w okresie okołoporodowym przez kontakt z krwią matki i wydzieliną pochwy, po urodzeniu poprzez karmienie piersią.Wewnątrzmaciczna transmisja pierwotnego zakażenia CMV, zwłaszcza w trakcie I trymestru ciąży, wiąże się z potencjalnie największym ryzykiem ciężkiego uszkodzenia płodu ( utrata słuchu, wzorku, opóźnienie umysłowe). Jeżeli w czasie ciąży matka ulega zakażeniu pierwotnemu, w jednym przypadku na trzy dochodzi do zakażenia płodu. Większość zakażeń cytomegalowirusem u matki jest bezobjawowa. Jeżeli pojawiają się jakieś objawy kliniczne, nie są one swoiste dla cytomegalii. Należą do nich: gorączka, ból głowy, ból gardła, zmęczenie i bóle mięśni.
Algorytm diagnostyki kobiety ciężarnej
[/accordion-item][/accordion]
Przygotowanie do badania: Pacjent nie musi być na czczo. Na badanie można się zgłaszać cały dzień.
Czas oczekiwania na wynik: 1 dzień roboczy
« Wróć do listy terminów
