Erytropoetyna (EPO) jest glikoproteinowym hormonem peptydowym produkowanym głównie w nerkach i w mniejszych ilościach przez komórki wątrobowe (hepatocyty). Główną jego funkcją w organizmie jest stymulacja erytropoezy (procesu produkcji krwinek czerwonych) w szpiku kostnym. EPO dostosowuje proces produkcji erytrocytów do zapotrzebowania tkanek w tlen. Nerki nasilają uwalnianie erytropoetyny w odpowiedzi na obniżenie zawartości tlenu we krwi przepływającej przez tętniczki nerkowe. Hormon ten jest aktywny krótko i szybko jest wydalany z organizmu wraz z moczem. Wzmożone wydzielanie EPO trwa tak długo, jak długo trwa niedotlenienie. Jeśli ciśnienie tlenu we krwi wzrasta do wartości prawidłowych, produkcja hormonu spada. W przypadku gdy dochodzi do uszkodzenia nerek i EPO nie jest produkowana odpowiedniej ilości lub jeśli szpik nie odpowiada prawidłowo na stymulację (może tak być w chorobach szpiku kostnego), niedokrwistość może się pogłębiać.
Nadmierna produkcja EPO może być odpowiedzią adaptacyjną na warunki, które wywołują niedotlenienie tkanek, takie jak zamieszkiwanie na dużych wysokościach nad poziomem morza, przewlekła obturacyjna choroba płuc, choroba serca z sinicą, bezdech senny, obecności nieprawidłowej hemoglobiny charakteryzującej się dużym powinowactwem tlenowym, palenie tytoniu lub ograniczonym niedotlenieniem nerek. W innych przypadkach zwiększone stężenia erytropoetyny są wynikiem wytwarzania EPO przez komórki nowotworowe.
Niedostateczne wytwarzanie EPO obserwuje się w związku z pewnymi postaciami niedokrwistości. Obejmują one niedokrwistość z niewydolności nerek, schyłkową niewydolność nerek, niedokrwistość we wcześniactwie, niedokrwistość w niedoczynności tarczycy i niedokrwistość z niedożywienia.
Oznaczenie stężenia erytropoetyny w surowicy krwi znalazło zastosowanie w diagnostyce różnicowej niedokrwistości i czerwienic. Badanie to jest również zlecane pacjentom z niewydolnością nerek i chorym w stanie supresji szpiku. Erytropoetyna jest używana przez sportowców jako forma dopingu, w związku z tym w ramach kontroli antydopingowej bada się m.in. stężenie erytropoetyny.
Przygotowanie do badania: Pacjent musi być na czczo. Na badanie należy się zgłosić między 7:00 a 10:00 rano.
Czas oczekiwania na wynik: 7 dni roboczych
