Fosfor jest niezbędny do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu. Wchodzi w skład kwasów nukleinowych DNA i RNA. Jest składnikiem budulcowym kości i zębów, a także fosfolipidów błon komórkowych. Uczestniczy w przewodzeniu bodźców nerwowych . Stanowi część składową ATP(adenozynotrójfosforanu) i odgrywa znaczącą rolę w wytwarzaniu i dostarczaniu energii dla przemian metabolicznych. Jest niezbędny dla funkcjonowania witamin z grupy B i kwasu foliowego oraz wykorzystania glukozy w wysiłkach tlenowych. Regulacja stężenia tego pierwiastka w organizmie zależy od parathormonu (PTH), witaminy D, hormonu wzrostu, kalcytoniny, tyroksyny, insuliny i kortyzolu. Szczególnie bogatym źródłem fosforu są sery podpuszczkowe, kasza gryczana, konserwy rybne i ryby wędzone, indyk, kaczka, ciemny ryż, otręby, czekolada, kakao, orzechy i migdały, pestki słonecznika i dyni. Niedobory fosforu objawiają się zaburzeniami odporności, osłabieniem mięsni i kości, wymiotami oraz zaburzeniami ze strony układu nerwowego (drgawki, porażenia, parastezje, dezorientacja). Stany niedoborowe najczęściej obserwuje się u ludzi starszych, niedożywionych i stosujących drastyczne diety odchudzające. Nadmiar fosforu w organizmie zaburza wchłanianie innych składników mineralnych (wapnia, żelaza, miedzi, magnezu, cynku), a także może prowadzić do wapnienia tkanek miękkich oraz wzrostu porowatości kości. Główne niepożądane reakcje organizmu na nadmiar tego pierwiastka to biegunka, nudności i wymioty.
Przygotowanie do badania:
Pacjent powinien być na czczo, czyli 8-12 godzin po ostatnim posiłku. Na badanie należy zgłosić się po wypoczynku nocnym, w godz. 6:30-10:30 lub według wskazań lekarza.
- Stężenie fosforanu jest zwykle wyższe u dzieci niż u dorosłych ze względu na wzrost kości. Niski poziom fosforanu u dzieci może upośledzać wzrost kości.
- Napoje chłodzące i wysoko przetworzona żywność zawierają znaczne ilości fosforu, dlatego ich spożycie może prowadzić do nadmiernej podaży tego pierwiastka.
- Na wynik oznaczenia fosforanu mogą wpływać: stosowanie wlewek doodbytniczych (lewatywa) lub środków przeczyszczających zawierających fosforan sodu, nadmierna suplementacja witaminy D oraz dożylne wlewy glukozy.
- Niedobór fosforanów może być spowodowany przez zmniejszone spożycie lub przyswajanie fosforanów, występujące np. przy niedoborze witaminy D, złym wchłanianiu pokarmu, doustnym przyjmowaniu związków wiążących fosforany i nadmiarze PTH.
Czas oczekiwania na wynik:
1 dzień roboczy
