Wolne T4 i T3 regulują prawidłowy wzrost i rozwój organizmu poprzez utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała. Ponadto wpływają na wszystkie aspekty metabolizmu węglowodanów, a także na metabolizm witamin i tłuszczów. Biorą udział w kontroli funkcjonowania wielu narządów i układów: krążenia, nerwowego, pokarmowego, rozrodczego, nerek. Są niezbędne w okresie płodowym i noworodkowym.
FT4 stanowi niezwiązaną z białkami frakcję osoczową tyroksyny (T4). Tyroksyna jest głównym hormonem syntetyzowany i wydzielany przez gruczoł tarczowy. W 99,95% związana jest białkami transportującymi hormony. T4 nie wykazuje większej aktywności biologicznej i pełni funkcję prohormonu. W tkankach obwodowych hormon ten jest przekształcany w trójodotyroninę (T3), której wolna frakcja (FT3) wykazuje aktywność biologiczną w stosunku do komórek docelowych. Poziom stężenia FT4 jest stabilniejszy i lepiej odzwierciedla stan metaboliczny tarczycy niż poziom całkowitej T4. Ocena stężenia wolnych hormonów tarczycy umożliwia w zdecydowanej większości wypadków wyeliminować wpływ białek transportujących na otrzymane wyniki badań.
Oznaczenie stężenia FT4 w diagnostyce chorób gruczołu tarczowego jest stosowane jako badanie uzupełniające w stanach zaburzonej regulacji wydzielania TSH. Hormon ten jest wykorzystywany do diagnostyki różnicowej nadczynności i niedoczynności jawnej lub subklinicznej. Wyraźne podwyższone poziomy FT4 potwierdzają kliniczne rozpoznanie nadczynności tarczycy, podczas gdy wyraźnie obniżone poziomy FT4 w połączeniu z innymi danymi klinicznymi skutkują rozpoznaniem niedoczynności tego gruczołu, zwłaszcza w przypadkach niejednoznacznych. Oznaczenie FT4 znalazło również zastosowanie w monitorowaniu leczenia substytucyjnego i tyreostatycznego.
Przygotowanie do badania:
Pacjent powinien być na czczo, czyli 8-12 godzin po ostatnim posiłku. Na badanie należy zgłosić się po wypoczynku nocnym, w godz. 6:30-10:30 lub według wskazań lekarza.
- Niektóre leki takie fenytoina, karbamazepina, furosemid, estrogeny, amiodaron, heparyna mogą podwyższać stężenie FT4.
- Androgeny, glikokortykosteroidy, dopamina, aspiryna i niektóre leki przeciwbólowe mogą obniżać poziom FT4.
- Pacjenci poddawani terapii biotyną lub stosujący suplementy witaminowe zawierające biotynę mogą mieć fałszywie podwyższone wartości FT4.
- Zalecane jest oznaczenie tego parametru po co najmniej 48 godzinnym zaprzestaniu podawania biotyny.
- Podczas rejestracji na badanie należy poinformować o stosowanych lekach i preparatach farmaceutycznych.
Czas oczekiwania na wynik:
1 dzień roboczy
« Wróć do listy terminów