FT4

Wolne T4 i T3 regulują prawidłowy wzrost i rozwój organizmu poprzez utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała. Ponadto wpływają na wszystkie aspekty metabolizmu węglowodanów, a także na metabolizm witamin i tłuszczów. Biorą udział w kontroli funkcjonowania wielu narządów i układów: krążenia, nerwowego, pokarmowego, rozrodczego, nerek. Są niezbędne w okresie płodowym i noworodkowym.

FT4 stanowi niezwiązaną z białkami frakcję osoczową tyroksyny (T4). Tyroksyna jest głównym hormonem syntetyzowany i wydzielany przez gruczoł tarczowy. W 99,95% związana jest białkami transportującymi hormony. T4 nie wykazuje większej aktywności biologicznej i pełni funkcję prohormonu. W tkankach obwodowych hormon ten jest przekształcany w trójodotyroninę (T3), której wolna frakcja (FT3) wykazuje aktywność biologiczną w stosunku do komórek docelowych. Poziom stężenia FT4 jest stabilniejszy i lepiej odzwierciedla stan metaboliczny tarczycy niż poziom całkowitej T4. Ocena stężenia wolnych hormonów tarczycy umożliwia w zdecydowanej większości wypadków wyeliminować wpływ białek transportujących na otrzymane wyniki badań.

Oznaczenie stężenia FT4 w diagnostyce chorób gruczołu tarczowego jest stosowane jako badanie uzupełniające w stanach zaburzonej regulacji wydzielania TSH. Hormon ten jest wykorzystywany do diagnostyki różnicowej nadczynności i niedoczynności jawnej lub subklinicznej. Wyraźne podwyższone poziomy FT4 potwierdzają kliniczne rozpoznanie nadczynności tarczycy, podczas gdy wyraźnie obniżone poziomy FT4 w połączeniu z innymi danymi klinicznymi skutkują rozpoznaniem niedoczynności tego gruczołu, zwłaszcza w przypadkach niejednoznacznych. Oznaczenie FT4 znalazło również zastosowanie w monitorowaniu leczenia substytucyjnego i tyreostatycznego.

Przygotowanie do badania:

Pacjent powinien być na czczo, czyli 8-12 godzin po ostatnim posiłku. Na badanie należy zgłosić się po wypoczynku nocnym, w godz. 6:30-10:30 lub według wskazań lekarza.

Niektóre leki takie fenytoina, karbamazepina, furosemid, estrogeny, amiodaron, heparyna mogą podwyższać stężenie FT4.
Androgeny, glikokortykosteroidy, dopamina, aspiryna i niektóre leki przeciwbólowe mogą obniżać poziom FT4.
Pacjenci poddawani terapii biotyną lub stosujący suplementy witaminowe zawierające biotynę mogą mieć fałszywie podwyższone wartości FT4.
Zalecane jest oznaczenie tego parametru po co najmniej 48 godzinnym zaprzestaniu podawania biotyny.
Podczas rejestracji na badanie należy poinformować o stosowanych lekach i preparatach farmaceutycznych.