Glista ludzka (łac. Ascaris lumbricoides hominis) jest pasożytem ludzkim z rodzaju Ascaris, bytujący w jelicie cienkim człowieka. Powoduje chorobę zwaną glistnicą (ascaroza). Glista ludzka jest pasożytem monoksenicznym – jedynym jej żywicielem jest człowiek. Najczęściej pasożytuje u dzieci, ponieważ w młodym organizmie pasożyt ten ma korzystniejsze warunki do przeżycia. Ponadto dzieci mimo znajomości zasad higieny, nie zawsze ich przestrzegają. W czasie zabawy chętnie sięgają po owoce prosto z drzewa, czy warzywa prosto z grządki. Często zdarza się, że zapominają o umyciu rączek przed spożywaniem posiłku, po przyjściu z podwórka czy po skorzystaniu z toalety. Do zarażenia dochodzi poprzez połkniecie jaj lub larw pasożyta znajdujących się w wodzie, na skażonych pokarmach (warzywa, owoce) lub w ziemi.
Cykl rozwojowy Ascaris lumbricoides hominis
Dorosłe samice żyją w jelicie cienkim, żywiąc się strawionym i przygotowanym do resorpcji pokarmem. Dziennie składają do 200 tys. jaj, które wraz z kałem żywiciela wydalane są do środowiska (woda, wilgotna gleba). Postać inwazyjną (zdolną do zarażenia) osiągają po 6 tygodniach. Dalszy rozwój pasożyta rozpoczyna się z chwilą przedostania się jaj do przewodu pokarmowego żywiciela, którym jest człowiek. W jelicie cienkim, z jaj uwalniają się larwy, które przez ścianki jelita przedostają się do wątroby, skąd naczyniami krwionośnymi docierają do płuc. Jest to konieczne, ponieważ larwy do dalszego rozwoju potrzebują tlenu. W pęcherzykach płucnych dwukrotnie linieją. Po osiągnięciu 2 mm długości zaczynają wędrówkę w górę przez oskrzeliki, oskrzela, tchawicę do krtani, skąd odruchowo połknięte wraz ze śliną, dostają się do żołądka i stąd do jelita cienkiego. Tu dorastają i po ok. 5 tygodniach od zarażenia osiągają dojrzałość płciową i zaczynają się rozmnażać płciowo. Samiec osiąga długość ok. 15-25 cm, samica ok. 40-42 cm. W jelicie może przebywać nawet kilkaset glist jednocześnie. Dojrzałe osobniki mogą żyć nawet 18 miesięcy.
Jakie są objawy glistnicy?
Choroba spowodowana przez glistę ludzką nosi nazwę glistnicy. Cały szereg objawów chorobowych wynika z działania toksycznego, mechanicznego i drażniącego na tkanki gospodarza przez Ascaris lumbricoides hominis. Reakcja człowieka na zarażenie glistą ludzką zależy od intensywności inwazji pasożytniczej oraz od osobniczej wrażliwości gospodarza. Objawy chorobowe w przebiegu zarażenia glistą ludzką zależą od okresu inwazji. Glistnica objawia się najczęściej:
- ogólnym osłabieniem
- zawrotami głowy
- zaburzeniami snu
- obrzękami twarzy
- uporczywym bólem gardła
- nadmierną pobudliwością chorego
- reakcjami alergicznymi
- dusznościami spoczynkowymi lub wysiłkowymi
- wymiotami
- bólami brzucha
- biegunką lub uporczywymi zaparciami
- wzdęciami
- niedokrwistością
- chudnięciem
- w przypadku masowego zakażenia, może dochodzić do całkowitego braku drożności jelit
- w czasie wędrówki przez płuca może pojawić się kaszel, krwioplucie oraz eozynofilowe zapalenie płuc – zespół Löfflera
- u dzieci mogą pojawić się zaburzenia ze strony układu nerwowego: konwulsje, ataki epileptyczne, itd.
- zabłąkane larwy mogą niekiedy usadowić się w różnych nietypowych dla glisty ludzkiej narządach, takich jak oko, ucho, mózg, wątroba, śledziona, itp., gdzie po pewnym czasie otorbiają się, tworząc tzw. guzki robacze
Ascaris lumbricoides hominis występując w małych ilościach może nie wywoływać żadnych objawów klinicznych (przebieg bezobjawowy).
Glista ludzka – przeciwciała w klasie IgG
Istnieje możliwość wykrycia w surowicy krwi swoistych przeciwciał IgG produkowanych przez nasz organizm po kontakcie z Ascaris lumbricoides hominis. Metody immunologiczne w kierunku glistnicy są pomocne w rozpoznaniu inwazji o małej intensywności lub jako uzupełnienie diagnostyki przy ujemnym wyniku badań mikroskopowych.
Warto zaznaczyć, że dodatni wynik badań immunologicznych może utrzymywać się latami, mimo braku aktywnego procesu chorobowego. Ponadto, jeśli badanie zostanie wykonane zbyt wcześnie (gdy odpowiedź immunologiczna organizmu na zarażenie nie zdąży się jeszcze wykształcić), istnieje ryzyko uzyskania wyniku fałszywie ujemnego.
Przygotowanie do badania: Na badanie można zgłaszać się cały dzień.
Czas oczekiwania na wynik: 10 dni roboczych
« Wróć do listy terminów
