IGF-1 stanowi peptydowy czynnik wzrostowy, którego głównym miejscem syntezy jest wątroba. Oprócz wątroby wiele innych narządów i tkanek ma zdolność syntetyzowania somatomedyny. Pozawątrobowe wytwarzanie IGF-1 znacznie słabiej wpływa na jej stężenie w osoczu, ale odgrywa istotną rolę w lokalnej regulacji procesów wzrostowych, zwłaszcza w życiu płodowym. Intensywność wydzielania somatomedyny jest regulowana przez hormon wzrostu i zależy od stanu odżywienia. Zawartość GH i IGF-1 we krwi rośnie wraz ze wzrostem organizmu i zmniejsza w następstwie jego starzenia się.
Badanie poziomu IGF-1 znalazło zastosowanie w diagnostyce chorób związanych z zaburzeniami wydzielania hormonu wzrostu (GH), w monitorowaniu ich leczenia, a także w wykrywaniu jatrogennych skutków chemioterapii i radioterapii nowotworów głowy. Pojedyncze oznaczenie poziomu IGF-1 umożliwia pośrednią ocenę wydzielania hormonu wzrostu – stężenie somatomedyny odzwierciedla średnią dobową produkcję GH. Podwyższone wartości somatomedyny związane są z nadmiernym wydzielaniem GH. Obniżone wartości IGF-1 mogą świadczyć o zaburzonym wydzielaniu GH i stanowią przesłankę do dalszej specjalistycznej diagnostyki. Niedobór somatomedyny może być pierwotny – uwarunkowany genetycznie lub nabyty – występujący w przypadku niedożywienia, chorób wątroby, niedoczynności tarczycy, w niewydolności nerek, cukrzycy i wyniszczających stanach katabolicznych.
Głównymi wskazaniami do wykonania oznaczenia poziomu IGF-1 są:
- Zaburzenia wzrostu u dzieci i dorosłych
- Zdiagnozowany nowotwór przysadki
- Zaburzenia masy mięśniowej
- Zaburzenia gęstości kości
- Zaburzenia metaboliczne
- Chemioterapia lub radioterapia w obrębie głowy (zwłaszcza u dzieci)
Ze względu na trudności z oznaczeniem GH (rytm dobowy, pulsacyjne wydzielanie, krótki okres półtrwania) wraz z pomiarem stężenia hormonu wzrostu zaleca się oznaczenie IGF-1 (somatomedyny).
Wartości referencyjne IGF-1 są ściśle uzależnione od wieku pacjenta – jest to szczególnie istotne przy wykonywaniu badania u dzieci.
Przygotowanie do badania: Pacjent musi być na czczo. Na badanie należy się zgłosić między 7:00 a 10:00 rano.
Czas oczekiwania na wynik: 2-3 dni robocze
« Wróć do listy terminów
