Giardia lamblia jest pierwotniakiem wywołującym chorobę pasożytniczą jelita cienkiego zwaną giardiozą – jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób biegunkowych u ludzi.
Choroba ta wraz z kryptosporydiozą w 2004 roku została dołączona do inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization) na rzecz zaniedbanych chorób (WHO Neglected Diseases Initiative). Cykl rozwojowy Giardia lamblia odbywa się w jednym osobniku i obejmuje dwa stadia rozwojowe – trofozoit i cystę. Formą inwazyjną dla człowieka są cysty, które są oporne na działanie czynników środowiska zewnętrznego. Mogą one dostać się do organizmu drogą pokarmową poprzez spożycie wody lub pokarmu zanieczyszczonego cystami. Ponadto możliwe jest zarażenie poprzez kontakty bezpośrednie, dlatego rozwojowi zakażenia sprzyja przebywanie w przedszkolu, żłobkach, szkołach czy domach dziecka. Stosunki oralno-analne bez zabezpieczenia też bywają źródłem zakażenia.
Po połknięciu cysty, pod wpływem niskiego pH soku żołądkowego, w dwunastnicy następuje incystacja i uwalnianie trofozoitów. Uwolnione trofozoity przytwierdzają się do powierzchni komórek nabłonkowych jelita cienkiego, gdzie dochodzi do rozmnażania bezpłciowego pasożyta. Nieprzyczepione trofozoity wraz z treścią jelita są przesuwane do dalszego odcinka przewodu pokarmowego, gdzie ulegają przekształcaniu w cysty. Cysty wydalane są z kałem nieregularnie i w zmiennej ilości. W kale biegunkowym można również znaleźć trofozoity, ponieważ zbyt szybka perystaltyka uniemożliwia formowanie ich w cysty. Trofozoity są bardzo wrażliwe na na działanie czynników zewnętrznych. Okres wylęgania pasożyta wynosi 7-14 dni.
\
Autor: LadyofHats, http://commons.wikimedia.org/wiki File:Giardia_life_cycle_en.svg
Zarażenie Giardia lamblia u ok. 2/3 pacjentów przebiega bezobjawowo. U pozostałej części pacjentów przebiega ono pod postacią ostrego lub podostrego zakażenia. Główne objawy ostrego zakażenia tym pasożytem to:
- wodnista biegunka o nagłym początku
- złe samopoczucie
- cuchnące i tłuszczowe stolce
- skurcze w okolicy brzucha
- wzdęcia
- nudności i wymioty
- spadek masy ciała
Rzadziej inwazje Giardia lamblia mogą powodować wysypkę, świąd skóry, zapalenie błony naczyniowej oka, alergie pokarmowe i zapalenie błony maziowej stawów.
Objawy pojawiają się po okresie wylęgania (7-14 dni od momentu zarażenia) i mogą utrzymywać się przez 2-4 tygodnie.
U części pacjentów zarażenie Giardia lamblia może przejść w postać przewlekłą, która nie zawsze może objawiać się biegunką. Pacjenci najczęściej skarżą się na luźnie stolce, pobolewania w jamie brzusznej, dyskomfort, wzdęcia, gazy, chudnięcie. Przewlekła inwazja tym pasożytem powoduje zaburzenie wchłaniania, niedobór laktazy, witaminy A, witaminy B12, kwasu foliowego. Ponadto u dzieci może doprowadzić do zahamowania wzrostu oraz upośledzenia funkcji poznawczych.
Oferowany przez nasze laboratorium test jest immunochromatograficznym testem służącym do wykrywania antygenu kałowego Giardia lamblia. Jest on przydatny w diagnostyce giardiozy oraz w ocenie skuteczności leczenia. Charakteryzuje się on wysoką czułością i swoistością. Chromatograficzna identyfikacja antygenów lamblii w kale jest metodą czulszą i szybszą niż badanie mikroskopowe kału (cysty wydalane są wraz z kałem okresowo, dlatego mikroskopowe badanie kału musi być czasami wykonywane w próbkach pobranych przez 8-10 kolejnych dni).
Pobranie materiału: Kał przeznaczony do pobrania materiału powinien zostać oddany na czysty papier toaletowy. Nie powinno się oddawać kału do muszli klozetowej, ponieważ woda i mocz mogą spowodować zanieczyszczenie próbki, a środki chemiczne mogą interferować w oznaczeniu. Porcję kału wielkości orzecha laskowego należy pobrać z różnych miejsc tej samej próbki kału za pomocą łopatki dołączonej do specjalnego jednorazowego opakowania. Ze względu na możliwość fermentacji, standardowy pojemnik na kał, powinien być wypełniony najwyżej do 2/3 jego pojemności.
Pobrane próbki kału należy dostarczyć do laboratorium możliwie jak najszybciej od momentu pobrania (w ciągu 2 godzin).
Czas oczekiwania na wynik: 1 dzień roboczy