Neisseria gonorrhoeae

Rzeżączka – typowa choroba przenoszona drogą płciową, o podłożu bakteryjnym. Powoduje ją zakażenie Gram-ujemną bakterią dwoinką rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae). Oprócz klasycznej drogi poprzez stosunek seksualny, możliwe jest zakażenie poprzez pościel, ręczniki, gąbki czy muszlę klozetową, które miały kontakt z osobą chorą. U około połowy kobiet nie ma żadnych objawów infekcji; możliwe jest zapalenie pochwy z ropnym wyciekiem, zapalenie szyjki macicy i związany z tym ból podczas stosunku, uogólniony ból dolnej części brzucha, nienaturalnie obfite miesiączki, zaburzenia cyklu menstruacyjnego. Większość mężczyzn zakażonych dwoinką rzeżączki wykazuje obecność następujących objawów: pieczenie cewki moczowej, ból towarzyszący oddawaniu moczu, ropny wyciek z cewki moczowej (łacińska nazwa choroby, gonorrhoea, oznacza „nasieniotok”; jest to najbardziej charakterystyczny objaw rzeżączki). W przypadku oralnych kontaktów seksualnych możliwe jest wystąpienie rzeżączkowego zapalenia gardła i krtani. Późna faza zakażenia prowadzi do zapalenia jajowodów u kobiet i nasieniowodów oraz gruczołu krokowego u mężczyzn, które mogą skutkować bezpłodnością i, w przypadku prostaty, zwiększonym ryzykiem wystąpienia nowotworu tego narządu. Nieleczona rzeżączka również może powodować zapalenie stawów palców rąk i nóg, nadgarstków, kostek, zapalenie wsierdzia, zapalenie opon mózgowych, poronienia lub wewnątrzmaciczne zakażenie płodu. Chora matka może zarazić dziecko także podczas porodu, co prowadzi do rozwoju gonokokowego zapalenia spojówek i może być przyczyną trwałego uszkodzenia lub całkowitej utraty wzroku. Antybiotykoterapia wdrożona we wczesnej fazie infekcji jest kluczowa dla całkowitego wyleczenia i uniknięcia poważnych komplikacji związanych z przewlekłą postacią rzeżączki.

Diagnostyka laboratoryjna

Badanie wykonywane jest w materiale pobranym z dróg moczowo-płciowych. Test wykonywany jest z wykorzystaniem metody immunoenzymatycznej.

Przygotowanie do badania:

Na badanie można zgłaszać się cały dzień, w godzinach pracy laboratorium.

Kobiety – do badania pobierany jest wymaz z kanału szyjki macicy lub pochwy:

Przez okres 48 godzin przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych leków dopochwowych lub maści zewnętrznych (zwłaszcza leków przeciwgrzybiczych).
Należy zachować 7 dni przerwy po leczeniu środkami przeciwdrobnoustrojowymi.
Przez okres 24 godzin przed pobraniem wymazu należy zrezygnować ze współżycia płciowego.
Przez okres min. 24 godz. przed pobraniem wymazu nie należy wykonywać zabiegów higieniczno-pielęgnacyjnych okolicy narządów płciowych z użyciem środków odkażających, dopochwowych preparatów leczniczych, maści i kremów zewnętrznych, irygacji pochwy.
W dniu badania umyć okolice narządów płciowych, bez użycia mydła i żeli do higieny intymnej.
Pacjentki w dniu pobrania wymazu nie mogą być w okresie krwawienia miesiączkowego.
Należy zachować 1 dzień przerwy po badaniu ginekologicznym czy USG ginekologicznym.
Stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych oraz okres owulacji utrudniają pobieranie materiału z kanału szyjki macicy ze względu na nadmierną ilość śluzu.
Należy przez okres 2-4 godz. przed pobraniem wymazu powstrzymać się od oddawania moczu.

Mężczyźni – do badania pobierany jest wymaz z cewki moczowej:

Przez okres 48 godzin przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych maści zewnętrznych (zwłaszcza leków przeciwgrzybiczych).
Należy zachować 7 dni przerwy po leczeniu środkami przeciwdrobnoustrojowymi.
Przez okres 24 godzin przed pobraniem wymazu należy zrezygnować ze współżycia płciowego.
Przez okres min. 24 godz. przed pobraniem wymazu nie należy wykonywać zabiegów higieniczno-pielęgnacyjnych okolicy narządów płciowych z użyciem środków odkażających, preparatów leczniczych, maści i kremów zewnętrznych.
W dniu badania umyć okolice narządów płciowych, bez użycia mydła i żeli do higieny intymnej.
Należy przez okres 2-4 godz. przed pobraniem wymazu powstrzymać się od oddawania moczu.