Alergia definiowana jest jako nadwrażliwość organizmu na nieszkodliwą substancję. Spowodowana jest niepotrzebną aktywacją komórek układu odpornościowego. Według raportu ARIA (Alergic Rhinitis and Its Impact on Asthma) na dolegliwości wywołane alergiami cierpi około 45 % mieszkańców naszego kontynentu (zarówno dorośli jak i dzieci), z czego aż 35 % ludności cierpi na alergię IgE-zależną. Do typowych objawów alergii zalicza się:
- alergiczny nieżyt spojówek i nosa, który objawia się katarem siennym, zatkanym nosem, uciążliwym kichaniem, swędzeniem oczu
- astmę alergiczną
- niektóre postacie pokrzywki oraz atopowe zapalenie skóry objawiające się suchą i swędzącą skórą, wypryskami i zaczerwieniem
Zgodnie z ustaleniami Coombsa i Gella z 1963 roku w zależności od rodzaju komórek biorących udział w reakcji alergicznej rozróżnia się cztery główne typy nadwrażliwości:
- Typ I – reakcja natychmiastowa, zależna od przeciwciał
W ten typ reakcji zaangażowane są limfocyty B, komórki tuczne (mastocyty) i bazofile. Podczas uczulenia limfocyty B produkują przeciwciała IgE rozpoznające dany alergen. Immunoglobuliny w klasie IgE wiążą się z receptorami na powierzchni mastocytów i wprawiają je w stan gotowości. W wyniku kolejnych kontaktów z alergenem dochodzi do uwolnienia się histaminy i czynników zapalnych, które odpowiedzialne są za symptomy uczulenia. Kolejne kontakty z danym alergenem utrwalają reakcję alergiczną. Przykładem chorób związanych z nadwrażliwością typu I są: katar sienny, astma, atopowe zapalenie skóry, alergie pokarmowe, alergie na jady zwierząt. Alergie, których podłożem jest typ I nadwrażliwości (alergia IgE-zależna) dotykają ok. 35 % populacji naszego kontynentu.
Testy diagnostyczne: Oznaczenie przeciwciał klasy IgE całkowitych, oznaczenie przeciwciał klasy IgE swoistych dla antygenów (alergenów), testy skórne punktowe (Skin prick test)
- Typ II – reakcja cytotoksyczna, zależna od przeciwciał
W ten typ reakcji zaangażowane są komórki NK i makrofagi. Przeciwciała w klasie IgM i IgG błędnie wiążą się z komórkami organizmu i powodują ich niszczenie, w wyniku aktywacji innych mechanizmów układu odpornościowego takich jak układ dopełniacza, komórki NK i fagocyty. Przykładem chorób związanych z nadwrażliwością typu II są: przewlekła pokrzywka, reakcja poprzetoczeniowa, anemia hemolityczna z dodatnim odczynem Coombsa, lekopochodne cytopenie, pęcherzyca zwykła.
- Typ III – reakcja kompleksów immunologicznych
W ten typ reakcji zaangażowane są neutrofile i płytki krwi. Przeciwciała w klasie IgG przyłączją się do antygenów tworząc tzw. kompleksy immunologiczne. Kompleksy te odkładają się w tkankach (np. w nerkach) i aktywują białka tzw. układu dopełniacza. Następnie dochodzi do pobudzenia neutrofilii i płytek krwi, które gromadzą się i uszkadzają otaczającą tkankę. Przykładem chorób związanych z nadwrażliwością typu III są: reakcja Arthusa, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy, paciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek.
- Typ IV – reakcja komórkowa, reakcja opóźniona
W ten ty reakcji zaangażowane są limfocyty T, monocyty i makrofagi. Do uczulenia najczęściej dochodzi w wyniku długotrwałego kontaktu z antygenem (np. przewlekłe przyjmowanie leków, noszenie zegarka czy biżuterii z niklem, przewlekłe infekcje). W wyniku zetknięcia z antygenem pobudzane są limfocyty typu Th, które wydzielają tzw. cytokiny aktywujące limfocyty cytotoksyczne odpowiedzialne za niszczenie tkanek mających kontakt z danym alergenem. Przykładem chorób związanych z nadwrażliwością typu IV są: alergie na leki, alergie na metale, niewielki odsetek alergii pokarmowych.
Testy diagnostyczne: Skórne testy płatkowe (Patch test)
Według zaleceń EAACI (European Academy of Allergology and Clinical Immunology) z 2001 roku wyróżniamy reakcje alergiczne:
- IgE-zależne (I typ reakcji według klasyfikacji Gella i Coombsa);
- IgE-niezależne (II-IV typ reakcji według klasyfikacji Gella i Coombsa oraz inne reakcje przebiegające z aktywacją mechanizmów immunologicznych).
Laboratorium MEDICA w swojej ofercie posiada nowoczesne testy z surowicy krwi w kierunku alergii wykrywające nadwrażliwość typu I wg klasyfikacji Gella i Coombsa
Nasze metody analizy alergologicznej są szczególnie polecane w przypadku:
- Małych dzieci i osób starszych
- Osób ze zmianami skórnymi
- Pacjentów, u których wystąpiła reakcja uogólniona po testach skórnych
- Kobiet w ciąży
- Wszystkich pacjentów, którzy chcą zdiagnozować alergię IgE-zależną
Podczas badania nie wprowadza się alergenu do organizmu.
Testy nie wymagają przygotowania, nie ma potrzeby odstawienia leków antyhistaminowych oraz innych.
Test pozwalają wykryć bardzo niskie stężenia przeciwciał, co umożliwia lekarzowi wczesne wykrycie choroby i wdrożenia leczenia mającego na celu zatrzymać tzw. „marsz alergii”
Test podaje wynik wyrażony ilościowo. Każdy parametr oceniany jest indywidualnie. Wynik podawany jest w międzynarodowej jednostce (kU/l), przyporządkowany do klasy od 0-6 (skala RAST) oraz dodatkowo przedstawiony graficznie.
Panele: alergeny wziewne, pokarmowe, mieszane, jady owadów, leki
Testy molekularne (komponenty alergenowe): Panel Rekombinanty pyłków, Panel Mleko plus gluten, Panel Komponenty jaja kurzego, Panel Orzeszki Ziemne, Panel Pediatryczny – komponenty, Test ALEX, Test FABER
Specjalne panele dla maluchów: Panel Mleko plus gluten oraz Panel Komponenty jaja kurzego
Pyłki traw, drzew, alergeny zwierzęce, roztocza, pleśnie …
Lista i opis oferowanych paneli alergicznych: https://www.medica.radom.pl/oferta/ (zakładka PANELE ALERGICZNE – TESTY MOLEKULARNE (KOMPONENTY ALERGENOWE) oraz PANELE ALERGICZNE – TESTY TRADYCYJNE)
Lista oferowanych pojedynczych alergenów: https://www.medica.radom.pl/oferta/ (zakładka POJEDYNCZE ALERGENY)
Badania Przydatne w diagnostyce alergii wykonywane w laboratorium Medica:
- IgE całkowite
- Morfologia + Płytki + Rozdział 5 Diff WBC
- Mikroskopowa ocena obrazu krwi obwodowej
- Eozynofilia bezwzględna
- Eozynofilia wymaz z nosa (Badanie cytologiczne wymazu z nosa)
- C1 inhibitor – aktywność
- C1 inhibitor – stężenie
- C4 składowa dopełniacza – stężenie
- Tryptaza