Narząd wzroku jest oknem na wspaniały świat kolorów oraz źródłem przyjemnych doznań. Pozwala nam rejestrować najpiękniejsze obrazy oraz utrwalać je w swojej pamięci. Dzięki niemu możemy cieszyć się uśmiechem naszych bliskich oraz poznawać świat i jego bogactwo. Niestety współczesny tryb życia jest bardzo obciążający dla naszych oczu. Są one nieustannie narażane na wiele czynników drażniących – kurz, wiatr, klimatyzacja, promienie UV, ciała obce, sztuczne światło, wielogodzinna praca przed komputerem, korzystanie ze smartfonów, oglądanie telewizji, palenie papierosów czy wszechobecne zanieczyszczenie powietrza. Pod wpływem działania tych bodźców dochodzi do zachwiania równowagi fizjologicznej w oku, co w konsekwencji może prowadzić do infekcji bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych i pasożytniczych narządu wzroku. Infekcje te często objawiają się przekrwieniem, swędzeniem i pieczeniem oczu. Pacjenci zgłaszają uczucie piasku pod powiekami, światłowstręt, łzawienie, osłabienie i wypadanie rzęs. Laboratorium MEDICA w swojej ofercie posiada badania, które pozwalają na ustalenie etiologii chorób narządu wzroku, co jest bardzo istotne we właściwym postępowaniu terapeutycznym.
Bakteryjne infekcje narządu wzroku
Bakteryjne infekcje są bardzo popularnym schorzeniem narządu wzroku. Zakażeniom bakteryjnym towarzyszy lepka żółta wydzielina ropna, śluzowa lub śluzowo-ropna, której ilość zależy od ostrości ich przebiegu. Stan zapalny zwykle umiejscawia się w spojówkach, ale może dotyczyć gruczołów i kanalików łzowych oraz rogówki. Najczęstszym czynnikiem etiologicznym są gronkowce (S. aureus), paciorkowce (S. pneumoniae, S. pyogenes), Moraxella sp. i Haemophilus influenzae. U pacjentów noszących soczewki kontaktowe należy podejrzewać zakażenie pałeczką ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa). U noworodków czynnikiem etiologicznym są patogeny pochodzące z dróg rodnych matki.
Posiew bakteriologiczny z worka spojówkowego
W celu zidentyfikowania bakterii odpowiedzialnej za infekcję oraz sprawdzenia jej lekowrażliwości, należy wykonać posiew bakteriologiczny z worka spojówkowego oka, które jest zainfekowane. Do badania za pomocą jałowej wymazówki pobierana jest ropna wydzielina zbierająca się podczas snu lub w ciągu dnia. Materiał powinien być pobrany we wczesnym okresie choroby, przed podaniem choremu antybiotyków lub 3-4 dni po ich odstawieniu (w przypadku sprawdzenia skuteczności stosowanej terapii). Hodowla i identyfikacja patogenu wraz z wykonaniem antybiogramu trwa od 3 do 4 dni.
Wirusowe infekcje narządu wzroku
Wirusowe zapalenia narządu wzroku występują dość często i są bardzo zakaźne (zwłaszcza w dwóch pierwszych tygodniach trwania). Zakażeniom wirusowym towarzyszy wodnista wydzielina, nadmierne łzawienie, światłowstręt, powiększenie okolicznych węzłów chłonnych, ból gardła, niekiedy gorączka. Stan zapalny zwykle umiejscawia się w spojówkach, ale może dotyczyć gruczołów i kanalików łzowych oraz rogówki. Najczęstszym czynnikiem etiologicznym są adenowirusy, enterowirusy, wirus Epsteina-Barr (EBV), wirus opryszczki pospolitej (HSV) czy wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV).
Serologiczna diagnostyka infekcji wirusowych narządu wzroku
Istnieje możliwość wykrycia w surowicy krwi swoistych przeciwciał w klasie IgM (marker świeżego zakażenia) i IgG (przeciwciała pojawiające się po przebytym zakażeniu lub szczepieniu ochronnym) produkowanych przez nasz organizm po kontakcie z danym wirusem. W naszym laboratorium oferujemy badania w kierunku następujących wirusów wywołujących stany zapalne narządu wzorku:
- HSV 1/2 (Herpes Simplex virus) IgM i IgG
- EBV (Epstein-Barr virus) IgM i IgG
- VZV ( Varicella zoster virus) IgM i IgG
Należy pamiętać, że jeśli badanie zostanie wykonane zbyt wcześnie (gdy odpowiedź immunologiczna organizmu na zarażenie nie zdąży się jeszcze wykształcić), istnieje ryzyko uzyskania wyniku fałszywie ujemnego. Badanie nie wymaga bycia na czczo, dlatego na pobranie krwi można zgłaszać się w godzinach pracy laboratorium.
Grzybicze infekcje narządu wzroku
Grzybicze infekcje narządu wzroku występują dość rzadko. Klinicznie bardzo trudno jest je odróżnić od zmian o podłożu bakteryjnym. Najczęstszym czynnikiem etiologicznym jest Candida albicans i Aspergillus.
Posiew mykologiczny z worka spojówkowego
W celu zidentyfikowania infekcji grzybiczej oraz sprawdzenia lekowrażliwości patogenu, należy wykonać posiew mykologiczny z worka spojówkowego oka, które jest zainfekowane. Do badania za pomocą jałowej wymazówki pobierana jest wydzielina zbierająca się podczas snu lub w ciągu dnia. Materiał powinien być pobrany we wczesnym okresie choroby, przed podaniem choremu antybiotyków lub 3-4 dni po ich odstawieniu (w przypadku sprawdzenia skuteczności stosowanej terapii). Hodowla i identyfikacja patogenu wraz z wykonaniem mykogramu trwa od 7 do 10 dni.
Nużeniec – pasożyt odpowiedzialny za schorzenia oczu
Nużeniec (Demodex spp.) to niewielki pasożyt z rodziny roztoczy kurzu domowego. Szacuje się, że bytuje on u ok. 60% populacji. Odgrywa on znaczącą rolę w patogenezie chorób oczu, wśród których możemy wymienić m.in. zapalenie brzegów powiek, stany zapalne oraz zespół suchego oka. Pasożyt ten przenosi się poprzez bezpośredni kontakt ze skórą osoby zarażonej, a także używanie wspólnej pościeli, ręczników, kremów czy innych kosmetyków. Za najczęściej występujące objawy demodekozy oczu uznaje się: zaczerwienienie powiek i spojówek, świąd, pieczenie, łzawienie oczu, wypadanie brwi i rzęs, a także nadwrażliwość na dym i kurz.
Badanie w kierunku nużycy (demodekozy)
Podstawowym badaniem diagnostycznym u osób z podejrzeniem demodekozy oczu jest ocena mikroskopowa rzęs. Do badania najczęściej pobiera się ok. 7-10 rzęs z każdego oka za pomocą pęsety. Pacjentki w dniu badania nie powinny wykonywać makijażu, a zwłaszcza tuszować rzęs. Nie dozwolone jest oczyszczenie twarzy z kosmetyków tuż przed badaniem. Do laboratorium należy zgłosić się rano, przed umyciem twarzy. W przypadku stosowania maści zawierających w składzie antybiotyk, należy zachować min. 3-4 dniową karencję. Osoby, które miały bliski kontakt z chorym, również powinny zostać przebadane.
Nasze oczy pracują nieustannie każdego dnia – przy pomocy oczu odbieramy ponad 80% wszystkich wrażeń oraz informacji o otaczającym nas świecie. Dlatego warto otoczyć je należytą opieką i higieną, aby mogły dobrze funkcjonować. Regularne wizyty u okulisty, odpowiednia dieta, nawadnianie organizmu oraz regularny odpoczynek i relaks dla oczu zapewni nam prawidłowe widzenie przez długie lata. Wszelkie dolegliwości ze strony narządu wzroku należy konsultować z lekarzem oraz ustalić ich przyczynę.
Więcej szczegółów na temat laboratoryjnej diagnostyki etiologii chorób oczu można znaleźć w siedzibie Laboratorium Analiz Medycznych MEDICA.
