WODA to połączenie tlenu i wodoru, które jest niezbędne do życia na Ziemi. Woda znajduje się w każdej komórce oraz w przestrzeniach międzykomórkowych. Bierze ona udział w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie. Dbałość o właściwe nawodnienie organizmu jest gwarancją prawidłowego jego funkcjonowania. Uczucie pragnienia pojawia się dopiero wówczas, gdy brakuje nam 1,5-2% płynów, dlatego aby zapobiec odwodnieniu, należy wyrobić sobie nawyk regularnego uzupełniania płynów, zanim poczujemy pragnienie.
ODWODNIENIE
Odwodnienie to stan spowodowany nadmierną utratą płynów i elektrolitów w organizmie, czego konsekwencją jest zachwianie równowagi wodno-elektrolitowej. Deficyt wody w organizmie może prowadzić do poważnych konsekwencji dla naszego zdrowia i jest szczególnie niebezpieczny dla małych dzieci i seniorów.
Jakie są przyczyny odwodnienia?
Przyczyny odwodnienia organizmu mogą być różne i nie zawsze mają one związek wyłącznie z regularnym przyjmowaniem płynów:
- dolegliwości typu: wymioty, biegunka, gorączka
- obfite pocenie się
- przyjmowanie niedostatecznej ilości płynów
- stosowanie leków moczopędnych
- przyjmowanie dużych ilości napojów kofeinowych czy alkoholu
- niewyrównanie strat płynów poniesionych podczas intensywnego uprawiania sportu
- choroby przewlekłe
Jakie są objawy odwodnienia?
Objawy są zróżnicowane w zależności od tego, czy mamy do czynienia ze stanem łagodnym, czy też ciężkim. Najczęściej są to:
- zwiększone pragnienie oraz suchość śluzówek jamy ustnej
- bóle i zawroty głowy
- osłabienie, ospałość, spowolnione procesy myślowe
- spadek ciśnienia tętniczego krwi
- utarta elastyczności skóry
- zmniejszenie ilości i częstotliwości wydalanego moczu
- przyspieszone bicie serca
Badania laboratoryjne – jak rozpoznać odwodnienie organizmu?
BADANIE OGÓLNE MOCZU
Badanie ogólne moczu to, zaraz po morfologii krwi, najbardziej popularne i najczęściej zlecane badanie w laboratoriach diagnostycznych. Prawidłowy mocz jest klarowny i posiada barwę jasnożółtą. Ciemnożółta barwa moczu wraz ze znacznym zmniejszeniem objętości i częstotliwości wydalanego moczu jest sygnałem by uzupełnić płyny w organizmie. Pomiar ciężaru właściwego moczu jest jednym z elementów badania ogólnego moczu. Im wyższy ciężar właściwy moczu, tym większe zagęszczenie moczu, co może wskazywać m.in. na odwodnienie organizmu.
MORFOLOGIA KRWI
Morfologia krwi jest podstawowym i najczęściej wykonywanym badaniem krwi. Polega ono na jakościowej i ilościowej ocenie krwinek białych (WBC), czerwonych (RBC) i płytek krwi. Hematokryt (HCT), czyli stosunek objętości krwinek do osocza, jest ważnym parametrem od którego zależy lepkość krwi. Wartość hematokrytu w dużej mierze zależy od stopnia nawodnienia organizmu.
ELEKTROLITY (SÓD, POTAS, CHLORKI)
Elektrolity są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Uczestniczą w regulacji objętości płynów w organizmie oraz równowagi kwasowo-zasadowej. Mają zdolność wiązania i zatrzymywania wody.
KREATYNINA
Główną funkcją układu moczowego jest usuwanie z organizmu produktów przemiany materii i toksyn oraz utrzymanie gospodarki wodno-elektrolitowej. Kreatynina jest produktem przemian metabolicznych aminokwasów i jest wydalana z moczem. Jeśli nerki pracują prawidłowo, podwyższony poziom kreatyniny w surowicy krwi może wskazywać na odwodnienie organizmu. Przy wyrównaniu bilansu wodno-elektrolitowego, wyniki badań powinny wrócić do normy.
Czy wiesz, że…