Osteokalcyna

Osteokalcyna (ang. Osteocalcin, Bone Gla Protein, gamma-carboxyglutamate (gla) protein) – jest późnym markerem aktywności osteoblastów, swoistym dla tkanki kostnej, uważanym za dobry marker kościotworzenia. Stanowi główne niekolagenowe białko kości i wpływa na mineralizację osteoidu. Syntetyzowana jest przez osteoblasty, odontoblasty i hipertroficzne chondrocyty. Zlokalizowana jest głównie w macierzy kostnej i zębinie. Ok. 15% osteokalcyny niezwiązanej z macierzą kostną znajduje się w krążeniu.

Stężenie osteokalcyny zależy od czynników regulujących poziom wapnia w organizmie, tj. Klacytoniny, Parathormonu, Witaminy D3 i Witaminy K. Ponadto osteokalcyna usuwana jest przez nerki, dlatego niewydolność tych organów wpływa na zawyżony wynik testu, co należy wziąć pod uwagę podczas interpretacji wyniku badania.

Parametr ten charakteryzuje się dużą zmiennością dobową (na poziomie 30% – największe stężenie w nocy, z pikiem o godzinie 4 w nocy, a najmniejsze ok. godz. 17) oraz krótkim okresem półtrwania (od kilkunastu minut do 1 godziny).

Podwyższony poziom osteokalcyny we krwi towarzyszy osteoporozie, nadczynności tarczycy i przytarczyc, chorobie Pageta, przerzutom nowotworowym do kości, osteomalacji oraz osteodystrofii nerkowej.

Przygotowanie do badania:

Pacjent powinien być na czczo, czyli 8-12 godzin po ostatnim posiłku. Na badanie należy zgłosić się po wypoczynku nocnym, w godz. 6:30-10:30 lub według wskazań lekarza.

Leki standardowo stosowane w leczeniu osteoporozy w odmienny sposób wpływają na poziom markerów obrotu kostnego, przez co odzwierciedlenie zmian kościotworzenia i resorpcji kości podczas terapii może być zaburzone.
Stężenie osteokalcyny charakteryzuje się dużą zmiennością dobową.
Podczas rejestracji na badanie należy poinformować o stosowanych lekach i preparatach farmaceutycznych.