PSA całkowite

Rak gruczołu krokowego jest najczęstszym nowotworem złośliwym u mężczyzn w USA, w Polsce drugim co do częstości nowotworem złośliwy u mężczyzn (po raku płuca).

PSA (specyficzny antygen sterczowy) jest  glikoproteiną, która  jest produkowana zarówno przez komórki zdrowego gruczołu krokowego, jak i przez komórki nowotworowe tego narządu. Jego fizjologiczna funkcja to udział w trawieniu białek będących składnikami płynu nasiennego, co powoduje upłynnienie nasienia. Od wielu lat PSA jest uważany za najlepszy marker nowotworowy gruczołu krokowego, wykorzystywany do rozpoznawania oraz różnicowania raka i łagodnego przerostu stercza. W onkologii znalazł również zastosowanie jako marker oceny skuteczności stosowanej terapii. Jest czułym wskaźnikiem wznowy procesu nowotworowego.

Do wzrostu stężenia tego markera dochodzi  także w przypadku łagodnego przerostu stercza oraz zapaleniu gruczołu. Krótkotrwały wzrost PSA może wystąpić po: badaniu palpacyjnym prostaty przez odbytnicę, masażu prostaty, badaniu USG przez odbytnicę, biopsji prostaty, jeździe na rowerze czy stosunku seksualnym.

Wynik PSA oznacza stężenie PSA całkowitego (Total PSA), w skład którego wchodzą PSA wolne i związane.

Algorytm postępowania diagnostycznego

Przygotowanie do badania: Na uzyskany wynik badania może wpływać wiele czynników niezwiązanych z procesem nowotworowym, dlatego bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do badania.

• zaleca się wykonanie badania w stanie pełnego zdrowia, tzn. bez przeziębienia, gorączki itp.,
• w okresie poprzedzającym badanie zaleca się prowadzić higieniczny tryb życia, unikać alkoholu, papierosów, kawy i innych używek, starać się unikać stresu oraz nadmiernego wysiłku fizycznego
• na 48 godzin przed planowanym badaniem  pacjent powinien zachować  abstynencję seksualną i zaprzestać jazdy na rowerze
• nie zaleca się wykonywania pomiaru stężenia tego parametru po badaniu palpacyjnym prostaty przez odbytnicę, masażu prostaty, badaniu USG przez odbytnicę i biopsji prostaty
• pacjent nie musi być na czczo
• na badanie można się zgłaszać cały dzień w godzinach pracy laboratorium

Czas oczekiwania na wynik: 1 dzień roboczy